Ochrona znaków towarowych

Jak chronić swój znak towarowy?

Rozpoznawalność produktów i usług na rynku zapewnia znak towarowy. Znak towarowy umożliwia bowiem identyfikowanie towarów lub usług w obrocie, a co za tym idzie umożliwia przywiązanie klientów oraz budowanie renomy. Ochrona znaku towarowego powinna więc być istotna dla każdego przedsiębiorcy.

Czym jest znak towarowy?

Znakiem towarowym może być każde możliwe do graficznego przedstawienia oznaczenie, które pozwala na odróżnienie towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa np. wyraz, rysunek, ornament, kompozycja kolorystyczna, forma przestrzenna, w tym forma towaru lub opakowania, a także melodia lub inny sygnał dźwiękowy.

Jak zapewnić znakom towarowym odpowiednią ochronę prawną?
Jak przeciwdziałać naruszeniom, walczyć z nimi?
Jak uzyskiwać korzyści materialne z wykorzystywania tych znaków?

W celu skutecznej ochrony znaku towarowego konieczne jest zarejestrowanie znaku w Urzędzie Patentowym RP. W ten sposób uzyskujemy prawo ochronne na znak towarowy, czyli wyłączne prawo używania znaku towarowego w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze Rzeczypospolitej Polskiej.

Używanie znaku towarowego polega w szczególności na:  

Przed dokonaniem zgłoszenia znaku towarowego w Urzędzie Patentowym RP zaleca się sprawdzenie czy istnieją już zarejestrowane znaki towarowe identyczne lub podobne. Można to zrobić poprzez przejrzenie bazy znaków towarowych.

Przepis art. 129¹ prawa własności przemysłowej zawiera katalog bezwzględnych przesłanek odmowy udzielenia prawa ochronnego na znak towarowy. Wśród powyższych przesłanek wskazano między innymi brak zdolności odróżniającej zgłoszonego oznaczenia. Ponadto nie udziela się prawa ochronnego na oznaczenie, które zawiera element będący symbolem, w szczególności o charakterze religijnym, patriotycznym lub kulturowym, którego używanie obrażałoby uczucia religijne, patriotyczne lub tradycję narodową, oznaczenie zawierające symbol Rzeczypospolitej Polskiej lub obcego państwa. Bezwzględną przeszkodą do udzielenia prawa ochronnego na znak towarowy jest również sytuacja w której oznaczenie ze swojej istoty może wprowadzać odbiorców w błąd, w szczególności co do charakteru, jakości lub pochodzenia geograficznego towaru lub stanowi chronioną nazwę odmiany roślin i odnosi się do odmiany roślin tego samego lub pokrewnego gatunku.

W przypadku, gdy nie stwierdzono bezwzględnych przeszkód uniemożliwiających rejestrację znaku w Biuletynie Urzędu Patentowego RP publikowana jest informacja o dokonanym zgłoszeniu znaku towarowego.
W nieprzekraczalnym terminie 3 miesięcy od daty powyższej publikacji osoby trzecie mają prawo wnieść sprzeciw wobec zgłoszenia znaku towarowego.
Dobra praktyką jest więc stałe monitorowanie bazy znaków towarowych, także już po tym jak uzyskaliśmy prawo ochronne do znaku towarowego.

Czas trwania prawa ochronnego na znak towarowy wynosi 10 lat od daty zgłoszenia znaku w Urzędzie Patentowym. Prawo to może zostać, na wniosek uprawnionego, przedłużone, w drodze decyzji, dla wszystkich lub części towarów na kolejne okresy dziesięcioletnie.

Przepisy prawa własności przemysłowej przewidują możliwość unieważnienia prawa ochronnego na znak towarowy, a także przypadki w których następuje wygaśnięcie tego prawa, jak również pewne ograniczenia uprawnień z niego wynikających np. prawo używacza uprzedniego.

Kiedy następuje naruszenie?

Do naruszenia prawa ochronnego na znak towarowy dochodzi w przypadku bezprawnego używania w obrocie gospodarczym znaku:

Osoba, której prawo ochronne na znak towarowy zostało naruszone, lub osoba, której ustawa na to zezwala, może żądać od osoby, która naruszyła to prawo, zaniechania naruszania, wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści, a w razie zawinionego naruszenia również naprawienia wyrządzonej szkody (art. 296 prawa własności przemysłowej).

Pamiętajmy o tym, że prawo ochronne na znak towarowy udzielone przez Urząd Patentowy RP ma charakter terytorialny. Istnieje możliwość uzyskania ochrony także w zakresie przekraczającym terytorium Rzeczpospolitej Polskiej.

Dokonując zgłoszenia w Urzędzie Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej (EUIPO) w Alicante, możemy uzyskać ochronę swojego znaku towarowego na obszarze całej Unii Europejskiej. Natomiast dokonanie zgłoszenia znaku w Biurze Międzynarodowym Światowej Organizacji Własności Intelektualnej (WIPO) w Genewie za pośrednictwem Urzędu Patentowego RP umożliwia rejestrację znaku w wybranych państwach, będących stronami Porozumienia Madryckiego o międzynarodowej rejestracji znaków towarowych.