Zawarcie umowy w trybie ofertowym

Zawarcie umowy w trybie ofertowym

Czym jest oferta?

Oferta jest oświadczeniem woli obejmującym propozycję zawarcia umowy o określonej treści. Oferta powinna określać istotne postanowienia danej umowy. To, co jest istotnym postanowieniem umowy zależy od jej rodzaju. W przypadku umowy sprzedaży będzie to określenie sprzedawanego towaru oraz cena. Propozycja, która nie ma wiążącego charakteru może być uznana za zaproszenie do zawarcia umowy. Na przykład w przypadku wątpliwości ogłoszenia, czy też reklamy skierowane do ogółu lub do poszczególnych osób uznaje się za zaproszenie do zawarcia umowy, a nie za ofertę.

Osoba składająca ofertę zwana jest oferentem. Natomiast adresat oferty to oblat. Do zawarcia umowy w trybie ofertowych dochodzi w sytuacji, gdy adresat oferty zgadza się na przyjęcie propozycji oferenta. W przypadku, gdy oblat nie zgadza się na zaproponowane mu warunki umowy może zastrzec, że ofertę przyjmuje, ale ze wskazanymi modyfikacjami. Mamy wówczas do czynienia z kontrofertą. Takie oświadczenie traktuje się jako nową ofertę, która wymaga przyjęcia przez drugą stronę.

Jakie są skutki prawne złożenia oferty?

Zasadą jest, że po złożeniu oferty jesteś związany jej treścią. Decyzja o jej przyjęciu i zawarciu umowy należy teraz wyłącznie do drugiej strony, a ty nie możesz się temu skutecznie sprzeciwić. Oznacza to nic innego jak to, że po przyjęciu oferty oblat może domagać się wykonania umowy. Skuteczne cofnięcie oferty jest możliwe wówczas, gdy twoje oświadczenie o cofnięciu dotarło do adresata oferty jednocześnie z ofertą lub wcześniej.
Inaczej wygląda to w stosunkach między przedsiębiorcami. Oferta może być w tym przypadku odwołana przed zawarciem umowy, jeżeli oświadczenie o odwołaniu zostało złożone drugiej stronie zanim ta wysłała oświadczenie o przyjęciu oferty. Nie można jednak odwołać oferty, jeżeli wynika to z jej treści lub określono w niej termin przyjęcia.

Po otrzymaniu zapytania o zakres i cenę moich usług złożyłem pytającemu ofertę. Jak długo mam czekać na odpowiedź? Jak długo wiążą mnie warunki, które określiłem w ofercie?

Istotnym zagadnieniem jest to jak długo oferent jest związany treścią swojej oferty. W wielu przypadkach dobrą praktyką jest wskazanie terminu w ciągu, którego oferent będzie oczekiwać na odpowiedź. Jeżeli nie wskazano takiego terminu to długość związania ofertą zależy od sposobu jej złożenia. Jeżeli złożono ofertę w obecności drugiej strony albo za pomocą środka bezpośredniego porozumiewania się na odległość to przestaje ona wiązać, gdy nie zostanie przyjęta niezwłocznie, na przykład w trakcie spotkania lub kontaktu telefonicznego.
Natomiast w sytuacji, gdy ofertę złożono w inny sposób przestaje wiązać z upływem czasu, w którym oferent w zwykłym toku czynności mógł otrzymać odpowiedź, którą druga strona wysłała bez nieuzasadnionego opóźnienia. Bierze się tutaj po uwagę czas potrzebny do dostarczenia oferty, czas na jej przeanalizowanie, a także czas konieczny do udzielenia odpowiedzi.

Czy występują wyjątkowe sytuacje związane z przyjęciem oferty?

Wyjątkowe sytuacje dotyczą przedsiębiorców. Jeżeli przedsiębiorca otrzymał od osoby, z którą pozostaje w stałych stosunkach gospodarczych, ofertę zawarcia umowy w ramach swej działalności, brak niezwłocznej odpowiedzi poczytuje się za przyjęcie oferty. Milczenie adresata może być jednak poczytane za przyjęcie oferty tylko wtedy, gdy uzasadniają to okoliczności dotyczące wzajemnych stosunków stron. Sytuacja taka może mieć miejsce gdy strony pozostają stałych kontaktach np. stale ze sobą współpracują i doszło do wytworzenia między nimi zwyczajowego, stałego trybu zawierania umów.

Ponadto przyjęcie oferty może przybrać również postać zachowania, polegającego na wykonaniu umowy, w szczególności jeżeli składający ofertę żądał niezwłocznego jej wykonania. Rozpoczęcie wykonania umowy powinno nastąpić „w czasie właściwym” np. wskazanym w ofercie, gdyż w innym przypadku oferta przestanie wiązać.