Autorskie prawa osobiste

Autorskie prawa osobiste a autorskie prawa majątkowe

Paulina i Szymon planują ślub i wesele. Marzeniem Pauliny jest artystyczna sesja ślubna. Przyjaciel Szymona polecił mu dobrego fotografa, którego twórczość spełnia oczekiwania młodej pary. Paulinę i Szymona zdziwiła jednakże klauzula umowna, zgodnie z którą w przypadku publikacji zdjęć w sieci będą zobowiązani do oznaczania nazwiska fotografa. Młodzi mają wątpliwości i zastanawiają się dlaczego mieliby to robić skoro nabędą prawa autorskie do zdjęć.

Pomyślmy jak kształtują się prawa autorskie fotografa do wykonanych przez niego zdjęć.

Fotograf wybrany przez Paulinę i Szymona wykonuje artystyczne sesje ślubne. Jego zdjęcia są utworami podlegającymi prawnoautorskiej ochronie. Przepisy wprowadzają podział na autorskie prawa osobiste oraz autorskie prawa majątkowe. Podział ten jest istotny i nie można o nim zapominać.

Autorskie prawa osobiste to w szczególności prawo twórcy do autorstwa utworu, do nienaruszalności jego treści i formy oraz rzetelnego wykorzystania. W ramach autorskich praw osobistych autor może również decydować o pierwszym udostępnieniu utworu publiczności. Jest też uprawniony do oznaczania utworu swoim nazwiskiem lub pseudonimem albo do udostępniania go anonimowo.

Natomiast autorskie prawa majątkowe to wyłączne prawo do korzystania z utworu i rozporządzania nim na wszystkich polach eksploatacji oraz do wynagrodzenia za korzystanie z utworu.

Fotograf może przenieść na rzecz Pauliny i Szymona autorskie prawa majątkowe do zdjęć na wskazanych w umowie polach eksploatacji, bądź udzielić im licencji do korzystania z nich. Natomiast autorskie prawa osobiste są ściśle związane z osobą twórcy. Chronią jego więź z utworem. Autorskich praw osobistych nie można się zrzec, ani zbyć na rzecz innej osoby. Z chwilą zbycia autorskich praw majątkowych nie dochodzi do zbycia autorskich praw osobistych. Twórca może jednak skutecznie zobowiązać się do niewykonywania określonego prawa osobistego, może też zezwolić na wykonywanie tego prawa w jego imieniu.

Fotograf młodej pary może, więc skorzystać ze swoich uprawnień i żądać oznaczenia zdjęć jego nazwiskiem, chyba że Paulina i Szymon wynegocjują postanowienie, w którym zgodzi się na ich anonimową publikację.